ทุกเครื่องยนต์ต้องมีไส้กรองน้ำมันเครื่อง ทำหน้าที่กรองสิ่งสกปรกหรือเศษโลหะ เพื่อให้มีน้ำมันเครื่องที่สะอาดไหลเวียนอยู่ตลอดเวลา โดยมีไส้กรองหลายแบบ เช่น ตะแกรง ไส้ฝอยโลหะ และไส้กระดาษใยสังเคราะห์พับซิกแซก เพื่อให้เครื่องยนต์ มีการทำงานที่ปกติ สารพัดไส้กรองในรถยนต์ถูกออกแบบมาเพื่อกรองสิ่งสกปรกพวกฝุ่นผง ละอองอนูโลหะไม่ให้เข้าไปปะปนกับชิ้นส่วนต่างๆ ที่กำลังทำงานในขณะขับเคลื่อน ไส้กรองจึงมีความสำคัญและมีความจำเป็นในการใช้งานยานพาหนะ บางท่านไม่มีเวลาตรวจสอบหรือละเลยที่จะใส่ใจดูแลโดยไม่ได้เห็นความสำคัญของไส้กรองต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นไส้กรองน้ำมันเครื่อง ไส้กรองน้ำมันเบนซินหรือดีเซล ไส้กรองอากาศ และไส้กรองของเกียร์อัตโนมัติ ล้วนแล้วแต่มีความสำคัญในการปกป้องชิ้นส่วนที่เคลื่อนไหวของรถยนต์แทบทั้งสิ้น

อายุการใช้งานของไส้กรองน้ำมันเครื่องอยู่ที่ 8,000-10,000 กิโลเมตร (หรือกว่านั้นในไส้กรองน้ำมันเครื่องแบบพิเศษ) แต่ในการใช้งานจริง มักถือโอกาสเปลี่ยนพร้อมกับน้ำมันเครื่องไปเลย ถ้าอยากประหยัดก็สามารถใช้ไส้กรองน้ำมันเครื่องตามกำหนดได้ แต่ต้องถอดออกมาเทน้ำมันเครื่องเก่าทิ้งในครั้งที่เปลี่ยนน้ำมันเครื่อง แต่ไส้กรองน้ำมันเครื่องยังไม่หมดอายุ (เลอะหน่อย) แล้วค่อยใส่กลับเข้าไป

ไส้กรองน้ำมันเครื่อง เป็นชิ้นส่วนที่มีราคาไม่แพง และมีผลต่ออายุการทำงานของเครื่องยนต์ ควรใส่ใจดูแลเปลี่ยนไส้กรองทุกครั้งที่เปลี่ยนถ่ายน้ำมันหล่อลื่นเครื่องยนต์ โดยเฉพาะท่านที่ใช้น้ำมันเครื่องเกรดพิเศษ ซึ่งลากยาวกันถึง 10,000 กิโลเมตร เมื่อครบระยะและต้องเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่อง ก็ควรจะเปลี่ยนไส้กรองไปพร้อมกัน ส่วนท่านที่ใช้น้ำมันเครื่องแบบปกติที่ต้องเปลี่ยนทุกระยะ 5,000 กิโลเมตร หากใช้งานรถยนต์ในที่ท่ีมีรถติดสาหัส วิ่งๆ จอดๆ ท่ามกลางอุณหภูมิที่ร้อนราวกับนรก หากสังเกตว่าน้ำมันเครื่องที่เปลี่ยนถ่ายมีสีคล้ำมาก ก็ควรจะเปลี่ยนไส้กรองใหม่ไปด้วยเลย ส่วนท่านที่ใช้รถยนต์ขับทางไกลบ่อยๆ ประเภทวิ่งเดี๋ยวเดียวก็ครบระยะ 5,000 กิโลเมตร ใช้วิธีเปลี่ยนน้ำมันเครื่อง 2 ครั้งต่อการเปลี่ยนไส้กรองน้ำมันเครื่อง 1 ครั้งก็ยังได้ ไส้กรองน้ำมันเครื่องมีราคาไม่แพง และช่วยกรองสิ่งสกปรก เศษโลหะ หรือฝุ่นผง ไม่ให้เข้าไปทำร้ายเครื่องยนต์ของคุณในขณะทำงาน ค่าซ่อมค่ายกเครื่องยนต์แพงกว่าน้ำมันเครื่องและไส้กรองมาก

ไส้กรองน้ำมันเครื่อง นับเป็นผลิตภัณฑ์หนึ่งที่สามารถเลือกใช้ได้ทั้งแท้ เทียบ หรือเทียม เพราะผู้ผลิตรถยนต์ก็มักไม่ได้ผลิตเอง แต่สั่งจากผู้ผลิตรายย่อยมาอีกต่อหนึ่ง โดยในตลาดอะไหล่ก็มีไส้กรองน้ำมันเครื่องสารพัดคุณภาพและราคา บางยี่ห้อคุณภาพเท่าหรือเหนือกว่าไส้กรองน้ำมันเครื่องแท้แต่ราคาถูกกว่า หรือคุณภาพต่ำกว่ามากก็มี จึงต้องเลือกอย่างรอบคอบ